Di tích Đình Lương Nha - xã Lương Nha
Thứ Năm, 28/11/2024
Lượt xem: 167
Đình Lương Nha thờ Tản Viên, Cao Sơn, Quý Minh - các nhân
vật lịch sử huyền thoại thời Hùng Vương thứ 18. Tản Viên Sơn được coi như hình
ảnh tiêu biểu trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước, là vị thần đứng đầu trong
tín ngưỡng tứ bất tử của tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Trải qua nhiều thế hệ,
người dân Lương Nha nói riêng, Phú Thọ nói chung một lòng tôn kính ngưỡng mộ
Thánh Tản Viên và lập đình thờ ông. Còn về Cao Sơn, Quý Minh thì Cao Sơn và Quý
Minh là hai anh em ruột, là em họ của Tản Viên Sơn Thánh và cũng là tướng lĩnh
thời Hùng Vương thứ 18. Sau khi đánh thắng quân Thục, Cao Sơn và Quý Minh tâu
với vua xin đi du ngoạn khắp thiên hạ để chọn đất lập sinh từ. Hai ông đi đến
làng Lương Nha, huyện Thanh Xuyên, phủ Gia Hưng, trấn Hưng Hóa thấy nơi đây non
xanh, thủy tú, song ngòi uốn lượn là nơi đất tốt không đâu bằng. Hai ông bèn
cho quân lập sinh từ, mở tiệc khao quân và cho dân làng Lương Nha vàng bạc để
phụng thờ lập đền miếu sau này bốn mùa hương tỏa.
Hàng năm đình Lương Nha có các kỳ tiệc lệ như sau:
Ngày 13 tháng Giêng là kỳ tiệc chính có rước kiệu, tế lễ.
phần hội có đánh đu, ném còn, hát đúm. Đặc biệt trong ngày hội này chính là hội
đua chải bằng thuyền nan. Hội đua chải bằng thuyền nan được chuẩn bị chu đáo
gồm 10 thuyền nan. Và 1 chiếc thuyền được kết ở giữa sông, trên thuyền có mô
hình chiếc đình và bát nhang. Khi chiêng trống nổi lên, mọi người sẽ làm lễ tế
thần Tản Viên và thủy thần sông Đà (vì xã Lương Nha nằm ven sông Đà).
Điểm khác trong hội đua chải ở Lương Nha với hội đua chải
của người Kinh đó là lễ hội đua chải ở đây có cả con gái đua thuyền (người kinh
thì chỉ có nam giới đua). Trong 10 thuyền bơi thì có 5 thuyền của nam, 5 thuyền
của nữ. Mỗi thuyền có 3 cắng 6 tay chèo. Những người tham gia hội đua phải là
người bơi giỏi và có thể lặn dưới nước hàng giờ, phòng khi gặp nạn đắm thuyền
trong cuộc thi. Khi có hiệu lệnh, cả 10 chiếc thuyền cùng xuất phát giữa tiếng
trống chiêng râm ran, giục giã cùng tiếng reo hò dậy đất và âm vang sông nước
làm cho cuộc đua thêm khí thế hào hùng. Từ bờ, thuyền bơi ra giữa sông, lượn 3
vòng quanh chiếc thuyền có mô hình đình rồi bơi sang ngang cướp cờ. Lễ hội đua
chải bằng thuyền nan ở Lương Nha là một trò chơi vui và là dịp để rèn luyện sức
khỏe. Đây là dịp để biểu dương sức mạnh của đồng đội, một hoạt động thể thao
mang tinh thần thượng võ truyền thống đem lại niềm tự hào cho toàn thể cộng
đồng người dân Lương Nha. Song đây cũng là một nghi thức để người dân địa
phương cầu cho mùa màng tốt tươi.
Ngoài ra, trong năm đình Lương Nha còn có các kỳ tiệc
như: ngày 10/10 âm lịch là tiệc xôi mới; ngày 25/11 âm lịch tế lễ tại đình.